Πρόληψη & Καρκίνος του προστάτη
Οι άνδρες άνω των 50 ετών θα πρέπει να υποβάλλονται τακτικά σε κλινικές διαγνωστικές εξετάσεις, για να μπορεί να γίνει έγκαιρα η ανίχνευση και θεραπεία της νόσου.
Πιο συγκεκριμένα, η παρακολούθηση του ανδρικού πληθυσμού για την ανίχνευση πιθανότητας ύπαρξης καρκίνου γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής και Αμερικανικής Ουρολογικής Εταιρίας με την δακτυλική Εξέταση του προστάτη και με το PSA κάθε δυο χρόνια μετά την ηλικία των 50.
Η εξέταση PSA (ειδικό προστατικό αντιγόνο) είναι μια απλή εξέταση, γίνεται με δείγμα αίματος και είναι το πρώτο βήμα προληπτικού ελέγχου του προστάτη, αφού μπορεί να αποτελέσει ένδειξη κάποιας πάθησης, ακόμη και όταν δεν υπάρχουν άλλα συμπτώματα. Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι το PSA αυξάνεται όχι μόνο στην κακοήθεια, αλλά και μετά την εκσπερμάτωση, καθώς και στην προστατίτιδα. Παρόλο λοιπόν, που είναι μία ειδική εξέταση για την κακοήθεια η ευαισθησία της επηρεάζεται και από άλλους παράγοντες.
Το γεγονός αυτό έχει αναδείξει την αξία και το ρόλο της Πολυπαραμετρικής Μαγνητικής Τομογραφίας στη διαγνωστική διαδικασία. Πρόκειται για μια εξέταση με αυξημένη ευαισθησία, η οποία συμβάλλει καθοριστικά στην έγκαιρη ανίχνευση κλινικά σημαντικών νεοπλασιών στον προστάτη, η οποία μας βοηθά εν συνεχεία στη λήψη στοχευμένων και όχι τυχαίων βιοψιών.
Κληρονομικότητα & καρκίνος του προστάτη
Ο καρκίνος του προστάτη είναι μια νόσος στην οποία η κληρονομικότητα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Για παράδειγμα, η ύπαρξη ενός συγγενή α΄ βαθμού με διαγνωσμένο καρκίνο του προστάτη διπλασιάζει τις πιθανότητες για ανίχνευση κακοήθειας, ενώ η ύπαρξη δύο συγγενών οκταπλασιάζει τον κίνδυνο. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι μετάλλαξη σε κάποιο κληρονομούμενο γονίδιο εμφανίζεται μόνο στο 10 -12% των περιστατικών με καρκίνο του προστάτη. Το ερώτημα λοιπόν, που πρέπει να μας απασχολεί είναι σε ποιους ασθενής έχει ένδειξη ο γονιδιακός έλεγχος. Σε γονιδιακό έλεγχο θα πρέπει να υποβάλλονται:
- Ασθενείς που είναι μεταστατικοί στη διάγνωση
- Ασθενείς με υψηλού κινδύνου καρκίνο του προστάτη, οι οποίοι έχουν τουλάχιστον έναν συγγενή < 60 ετών με διαγνωσμένο καρκίνο του προστάτη
- Ασθενείς που έχουν πολλούς συγγενείς με καρκίνο του προστάτη
Οι παραπάνω ασθενείς θα πρέπει να υποβάλλονται σε προληπτικό έλεγχο από την ηλικία των 40 ετών και όχι στα 50, που ισχύει για τον γενικό πληθυσμό.
Συμπτώματα
Δεδομένου του ότι η νόσος είναι συνήθως ασυμπτωματική, μπορεί να εντοπιστεί, στα πρώτα στάδιά της, μόνο μέσα από τακτικό κλινικό έλεγχο. Γι’ αυτό και επιμένουμε στη σημασία της πρόληψης και στην ενημέρωση του ανδρικού πληθυσμού για τις εξετάσεις που θα πρέπει να πραγματοποιεί από ένα ηλικιακό όριο και μετά.
Είναι ιάσιμος ο καρκίνος του προστάτη;
Ναι, ο καρκίνος του προστάτη είναι ιάσιμος, αρκεί να εντοπιστεί τη σωστή στιγμή. Η θνησιμότητα είναι 1% λόγω της αργής εξέλιξης της νόσου. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια τα ποσοστά επιβίωσης των ασθενών βελτιώνονται συνεχώς, γεγονός που δείχνει ότι οι άνδρες είναι περισσότερο ενημερωμένοι, η πρόληψη αρχίζει πλέον και εδραιώνεται στην κουλτούρα μας, ενώ και οι θεραπευτικές μέθοδοι εξελίσσονται διαρκώς.
Θεραπεία
Στην περίπτωση του τοπικά εντοπισμένου καρκίνου του προστάτη ή στην περίπτωση ασθενών υψηλού κινδύνου για μεταστάσεις η θεραπευτική προσέγγιση συνίσταται στη χειρουργική επέμβαση και στην ακτινοβολία, με τα στοιχεία που έχουμε από την Ευρωπαϊκή Ουρολογική Εταιρεία να επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα και των δύο μεθόδων.
Ως προς το χειρουργικό σκέλος της θεραπείας η ριζική προστατεκτομή είναι η συνηθέστερη θεραπευτική μέθοδος για τον καρκίνο του προστάτη, είτε πραγματοποιείται ανοιχτά, είτε με κάποια ελάχιστα επεμβατική τεχνική (λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά, με τη χρήση του ρομποτικού συστήματος Da Vinci).
Οι στόχοι του χειρουργείου είναι καταρχήν το βέλτιστο ογκολογικό αποτέλεσμα, αλλά και η διατήρηση της εγκράτειας και της στυτικής λειτουργίας. Τέλος, θα πρέπει να πούμε ότι στη «φαρέτρα» της σύγχρονης ιατρικής έχουν προστεθεί και νέα φάρμακα με ενθαρρυντικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση του μεταστατικού καρκίνου.
Ευχαριστούμε θερμά για τις επιστημονικές πληροφορίες τον Χειρουργό Ουρολόγο, Δρ. Γρηγόριο Δελλή MD, MSc, PhD, FEBU.
Για αναλυτική ενημέρωση μπορείτε να επισκεφθείτε τον ιστότοπο: https://dellis-urology.gr/